Apne, solunumun geçici olarak durması olayıdır. Apne, modern yaşamın içine girmiş ve birçok insanın hayatında ciddi bir sorun haline gelmiş bir problemdir. Apne en çok uykuda görülür ve bu duruma uyku apnesi denir. Uyku apnesi, insanların yaşam kalitesini ciddi şekilde etkileyen bir sorundur. Uyku, bedenin sağlığını koruduğu ve kendini yenilediği hayati bir faaliyettir. Uyku apnesi ise uyku sırasında solunumun durmasından kaynaklanan ve uyku düzenini tamamen bozan, ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme yol açabilen önemli bir hastalıktır.

Yorgunluk, aşırı sinirlilik, yüksek tansiyon, depresyon, unutkanlık ve konsantrasyon bozukluğu gibi sorunlar yaşıyorsanız, farkında olmadan uyku apnesi problemi yaşıyor olabilirsiniz. Tedavi edilmeyen uyku apnesi, ciddi kalp hastalıkları dahil olmak üzere birçok tehlikeli hastalığa yol açabilir.

Uyku apnesinin belirtilerinden en belirgin olanları uyku süresince ani solunum duraklamaları ve çok gürültülü horlamalardır. Bu solunum düzensizlikleri, zaman zaman ortaya çıkan yumuşak ve yavaş horlamalardan farklıdır. Yumuşak horlamalar genellikle sırt üstü yatıldığında meydana gelirken, uyku apnesi horlamaları daha şiddetli ve her pozisyonda ortaya çıkabilir. Uykuya dalma, uyanma ve rüya görme sırasında bazı solunum düzensizlikleri hemen hemen herkeste görülebilir. Ancak, uyku apnesi olan hastalarda sık tekrarlanan ve uzun süreli solunum durmaları gerçekleşir. Uyku apnesi olan kişilerde on saniyeden başlayan solunum durmaları bir dakikadan fazla sürelere çıkabilir. Bu kişiler saatte 20, hatta 100 defa apneyi tekrarlayarak solunum durması şikayetiyle uykularından uyanabilirler. Bir dakika ve üstüne varan solunum durmalarında kişilerin uykuyu alamama ve oksijen yetersizliği gibi sorunlar yaşama ihtimalleri oldukça yüksektir.

Bir insanda uyku apnesi olup olmadığını anlamak için uyku laboratuvarında birtakım incelemeler ve tetkikler yapılması gerekmektedir. Uyku testlerinden sonra sonuçlar incelenerek kimlerin uyku apnesi tedavisine ihtiyacı olup olmadığına karar verilir. Günlük aktiviteler sırasında, özellikle araç kullanırken uyuklamalar ve iş kazalarına yol açabilecek durumlar yaşandığında, apne ile ilişkili kalp yetersizliği ve oksijen saturasyonunda büyük düşüşler tespit edilebilir. Bu durumda acilen tedaviye başlanmalıdır. Saatte 40'ın üzerinde apne sayısı tespit edilen insanlar, uyku apnesi problemi taşıdıkları için tedavi görmeye ihtiyaç duyarlar. Tedavi görmeyen hastalarda zamanla düzensiz kalp atışları, kalp büyümesi, kalp krizi riskinin artması, yüksek tansiyon, aşırı yorgunluk ve gündüz uyuklamaları, direksiyonda uyuklayarak gerçekleşen trafik kazaları, cinsel arzunun azalması (iktidarsızlık), uykuda terleme ve sık idrara çıkma gibi sorunlar görülmesi kaçınılmazdır. Uyku apnesi hastalarında, uzun süre solunumun kesilmesiyle kalp atışı yavaşlayıp en sonunda durabilir ve bu durum ölümle sonuçlanabilir. Bu yüzden uyku apnesi gerçekten çok önemli bir hastalık olarak değerlendirilmelidir.

Uyku apnesinin kesin teşhisinden sonra kişinin bir Kulak-Burun-Boğaz doktorunun kontrolünden geçmesi gerekir. Böylece apnenin şiddeti belirlenir. Apne ile ilgili anatomik bozukluklar varsa bunlar araştırılıp düzeltilmelidir. Apnenin ilaç tedavisi yoktur. En önemli tedavi yöntemi, CPAP adı verilen cihazı kullanarak yapılan tedavi yöntemidir. Bu cihazın kullanılması, hastaya sürekli hava basıncı vererek hastanın uykuda kapanan üst solunum yolunu açmak ve açık tutmaktır. CPAP cihazı, hastanın burnuna yerleştirilen yumuşak silikon bir maske ve maskeyi cihaza bağlayan hortumdan ibarettir. Hemen hemen herkeste cihazın olumlu etkisi kısa süre içinde görülür. Bu cihaz, hastanın günlük işlerini yapmasını zorlaştıran ve yaşamını daha zor bir hale getiren belirtileri kaybolur. Bunun yanında, artan dinamizm ile hasta kilo verebilir ve sağlıklı kilolara ulaşabilir.

Uyku apnesinin önlenmesi için bazı yaşam tarzı değişiklikleri yapılabilir. Bunlar arasında:

Bu önlemler, uyku apnesinin şiddetini azaltabilir ve genel sağlık durumunu iyileştirebilir.